فرآیند طراحی و مداخله پایدار در مناظر طبیعی با تأکید بر رویکرد بوم شناختی

تخریب و تباهی مناظر طبیعی به واسطه مداخلات ناآگاهانه طراحان به حریمهای طبیعی و توسعه فعالیتهای ناسازگار با ویژگیهای این بسترها، موجب گشته تا این مناظر که روزگاری نمایانگر مظاهر شورانگیز هستی بوده اند، روندی رو به زوال را طی نمایند. از این رو پژوهش حاضر در جهت ارایه مدل و فرآیند طراحی در گستره­ها و مناظر طبیعی شکل گرفته است تا از یک سو محدوده فعالیت طراحان منظر در مناظر طبیعی تعیین گردد و از سویی دیگر با به کارگیری این فرآیند­ها، بتوان به طرحی متناسب با ارزشهای ویژه فرهنگی، طبیعی و معنوی این بستر­ها دست یافت.   به منظور دست یابی به هدف اصلی پژوهش حاضر مبنی بر اصول مداخله و طراحی در مناظر و گستره­های طبیعی، نخست تعاریف کلی از منظر طبیعی، گونه بندی این مناظر و الگوهای کلان در حوزه طراحی منظر مورد توجه و ارزیابی قرار گرفته است تا از این رهگذر، الگوی مؤثر در طراحی و مداخله در مناظر طبیعی شناخته گردد. در نهایت با توجه به گونه بندی ارایه شده از مناظر طبیعی، فرآیند طراحی و مداخله در مناظر طبیعی داده شده است. لازم به ذکر است که در این پژوهش از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی در بستر مطالعات کتابخانه­ای بهره گرفته شده است. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که در مداخله و طراحی مناظر طبیعی، می­بایست نوع منظر طبیعی شناسایی گردیده، سپس با توجه به میزان اهمیت ارزشهای طبیعی بستر(با توجه به تشخیص و تعیین منظر طبیعی در یکی از 4 گروه اثر طبیعی، فرهنگی، زیستگاههای طبیعی و منظر طبیعی بومی) به تدوین راهکارهای حفاظتی و طراحی و توسعه در صورت انطباق پذیری با اصول و اهداف ارایه شده در گروههای ذکر شده پرداخت. تحقق این مهم در نهایت شرایط ارتقای کیفیت محیطی و پایداری مناظر را فراهم می­آورد.